Talking with dinosaurs
door Kees Kalkman
Begin januari, de parlementaire Uruzgan-soap sleept zich voort. Ik val midden in NOVA. Plotseling lijkt het TV-beeld weg te kolken. Ik ben in een tijdmachine beland. Een doorgroefd gelaat met enorme snor vult het blauw flikkerende scherm. Even denk ik dat André van der Louw is opgestaan uit het dodenrijk om voor de verkiezingen de zwalkende PvdA-leiding te geselen. Dan herken ik een levend politiek fossiel: Harry van den Bergh. Van den Bergh was een bekend PvdA-kamerlid in de buitenlandsector totdat hij in 1987 ten val kwam in een affaire rond dubieuze transacties in aandelen Fokker. Vorig jaar was hij nog in het nieuws als schrijver van een rapport dat de PvdA het JSF-gevechtvliegtuig moest aansmeren.
“Europa moet zijn verantwoordelijkheid niet ontlopen,” kraakt het toestel. Het blijkt te gaan om een speciale NOVA-uitzending over de NAVO-expansie in het zuiden van Afghanistan. Een andere oudgediende heeft inmiddels alweer het podium bestegen: Max van der Stoel. Normaliter terughoudend van aard, trekt de door de wol geverfde diplomaat nu alle registers open: het geharrewar rond de missie is “beschamend”. Hij hekelt het “dralen” van de PvdA en profeteert: “Nog steeds wordt het gevaar van het terrorisme in Nederland onderschat.”
Wat is er hier aan de hand? Dergelijke veteranen zie je zelden in NOVA optreden.
Dit riekt naar orkestratie. In dit soort gevallen is het aan te bevelen de Financial Times ter hand te nemen. Nog geen week tevoren waren in die krant een aantal opmerkingen van een anonieme ‘senior State Department official’ (soms een aanduiding voor minister Rice zelf of één van haar secondanten) te lezen die er niet om logen. De regering Bush was bezig ad hoc alternatieven te zoeken voor “bestaande maar onbetrouwbare bondgenootschappen als de NAVO.” De anonieme bron nam met name één niet nader aangeduide Europese regering op de korrel die bezig was “de alliantie te ondermijnen “met een ‘opt-out” uit de gevechtsmissie in Zuid-Afghanistan.
Dit is duidelijke taal zoals ze in de internationale diplomatie zelfs door de VS zelden gesproken wordt (behalve als het over schurkenstaten of de Verenigde Naties gaat). Hier wordt aangekondigd dat de VS de stekker uit de NAVO gaan trekken als de Nederlandse halsstarrigheid voortduurt.
En toen dacht ik aan Ton de Kok, vroeger kamerlid voor het CDA. Niet de grootste vriend van mijn anti-militaristische klubje. Hij had ons nog in 1992 aangeduid als “puur terroristisch en crimineel en tot op zekere hoogte zelfs ontoerekeningsvatbaar.” Inmiddels begint De Kok mij echter steeds beter te bevallen. Hij is na 2001 ontzettend anti-Amerikaans geworden en hanteert hier goede argumenten voor. Even voor kerstmis was hij in alle vroegte te gast bij het Radio 1 journaal. Hem werd om kommentaar gevraagd op een keutel van D66. Tot mijn verbazing deed De Kok iets wat zelden voorkomt: een konkrete voorspelling over de uitslag van een op dat moment nog onhelder politiek proces. Hij voorspelde dat de nu nog weerspannige types “platgemasseerd” zouden worden. Hij zei ook hoe dat zou gebeuren. Hij had dat zelf meegemaakt. Op een ochtend worden de fraktiespecialisten ’s ochtends thuis gebeld door iemand die ze normaal nooit spreken, bijvoorbeeld de hoogste Amerikaanse generaal in Europa. Hij legt hun kort en bondig uit dat het voortbestaan van de Westerse beschaving nu van hun afhankelijk is en vertelt ze vervolgens wat ze moeten doen. Volgens De Kok werkt dit altijd.
Ik denk dat het veteranenpeloton van de PvdA de rol had om het terrein voor te bereiden en dat daarna de telefoontjes gekomen zijn.
In elk geval weten we nu eindelijk hoe de doodskreet van een uitstervende NAVO-saurier moet hebben geklonken: URUZGAAAAAAAAAAAAAN!!!!!!
Dit artikel is eerder verschenen in Konfrontatie Digitaal
Naar boven
Naar beginpagina