3 april 2008

NAVO-top in Boekarest:
de VS dicteert, de NAVO knikt en neemt akte

door Vredesactie

Bush haalt in Boekarest zijn slag thuis, ondanks tegenpruttelen van de Europese bondgenoten. Oekraïne en Georgië krijgen uitzicht op lidmaatschap. De NAVO buigt voor de Amerikaanse voldongen feiten-politiek en slikt het rakettenschild. De militaire bezettingspolitiek in Afghanistan wordt verder gezet, in ruil voor cosmetische ingrepen beloven de Europese landen om verder troepen te leveren. De NAVO volgt hiermee de door de VS uitgetekende weg.

Volgens Vredesactie is Europa niet gediend met deze Amerikaanse oorlogspolitiek. Europa gaat mee in een uitzichtloze bezetting in Afghanistan, in het ondermijnen van de relaties met Rusland en in het ondermijnen van het Non-Proliferatieverdrag. Volgens Vredesactie zorgt deze oorlogspolitiek en dus ook de NAVO voor meer problemen dan ze oplost.

Rakettenschild

De NAVO buigt voor de Amerikaanse voldongen feiten-politiek en slikt het rakettenschild. Op de top in Riga hadden de Europese landen de boot nog afgehouden.Op de top in Riga hielden de Europese landen de boot af en werd met een nieuwe studie de beslissing op de lange baan geschoven. De VS zette vervolgens druk op de ketel door bilateraal met Tsjechië en Polen over de plaatsing van missile defense-installaties te gaan onderhandelen. Resultaat: de Europese landen trekken hun verzet in.

De slotverklaring stelt "We therefore recognise the substantial contribution to the protection of Allies from long range ballistic missiles to be provided by the planned deployment of European based United States missile defence assets". Eerste minister Leterme noemde missile defense nog als één van zijn prioriteiten in Boekarest. De Belgische diplomatie mag zich blij maken over het woordje 'recognise' dat in plaats kwam van 'welcome' in de ontwerpverklaring. De enige discussie is nog hoe het Amerikaanse systeem aan te vullen met een NAVO-systeem om het hele grondgebied te dekken. Deze aanvulling zal al gauw 7,5 à 10 miljard euro kosten, in de veronderstelling dat de VS zijn systeem alleen bekostigt en niet onder het NAVO-budget schuift. Hoe Rusland hierop reageert, zal de komende dagen en maanden blijken. Ofwel komt men inderdaad tot een samenwerkingsakkoord, ofwel gaat Rusland tegenmaatregelen nemen zoals het INF-verdrag (verbod op midden-lange afstandskernraketten) opzeggen.

We hebben trouwens nog niet het einde van de Amerikaanse voldongen feiten-politiek gezien. Want de missile defense-plannen bevatten ook nog een derde, nog niet aangewezen site. Hier valt af en toe de Kaukasus-regio als mogelijke lokatie te horen, wat de link legt naar het volgende heikele dossier waarin Europa bakzeil haalde.

Uitbreiding naar Oekraïne en Georgië

In Boekarest is onder zware Amerikaanse druk de principiële beslissing genomen om Oekraïne en Georgië lid te laten worden van de NAVO. Opnieuw een slag voor Bush en een doorn in het oog van Rusland. De beslissing voor het eigenlijke MAP wordt uitgesteld tot december 2008. Een louter cosmetische ingreep, Oekraïne en Georgië beginnen nu aan een MAP dat pas later ook zo mag noemen.

Bij het lidmaatschap van Oekraïne en Georgië vallen heel wat vraagtekens te stellen. De NAVO maakt hiermee een hoop delicate interne problemen tot zijn eigen problemen. Oekraïne is een verdeeld land en een meerderheid van de bevolking is tegen NAVO-lidmaatschap. Georgië is eigenlijk een tweede Joegoslavië, al zijn de conflicten niet tot even bloedige hoogtepunten geëscaleerd. Na het uiteenvallen van de Sovjetunie leidde Georgisch nationalisme tot conflicten met interne minderheden voor wie Georgië tot dan toe louter een administratieve eenheid binnen de Sovjetunie was geweest. Een snel NAVO-lidmaatschap voordat deze interne problemen opgelost zijn, leidt tot verdere polarisatie. Dat de NAVO nattigheid voelt blijkt duidelijk uit haar verklaring dat de regionale conflicten in de Kaukasus opgelost moeten worden met respect voor de territoriale integriteit. Een duidelijk andere houding dan bij het geval Kosovo.

Afghanistan

Met veel fanfare werd een nieuwe Afghanistan-strategie aangenomen, die vooral meer van hetzelfde blijkt te zijn. Er is sprake van een 'comprehensive approach bringing together civilian and military actors'. Dit is in de eerste plaats een door militairen geleide en gedomineerde benadering, waarbij civiele actoren geïnstrumentaliseerd worden in de militaire counterinsurgency-strategie. Oude wijn in nieuwe zakken dus. Dit blijkt voor de Europese landen voldoende om een 'long term commitment' aan te gaan. Exit voor wie om een Exit-strategie vroeg.

Dat het thuisfront niet zo makkelijk overtuigd raakt van deze oorlogspolitiek, wordt opgelost met een extra propaganda-inspanning (NAVO- eufemisme: 'public diplomacy effort').

Een globale NAVO?

De VS promoten sinds enkele jaren de visie dat de NAVO moet uitgroeien van een Europees-Amerikaanse militaire alliantie tot een globale collectieve veiligheidsorganisatie. Daarbij wordt gepleit om op termijn landen als Australië, Japan, Nieuw-Zeeland en Zuid-Korea lid te maken van de NAVO. Op korte termijn moest een global partnership als opstapje dienen. In Riga werd dit idee nog van tafel geveegd. Nu duiken de opstapjes weer op in de vorm van Tailored Cooperation Packages met de eerder genoemde landen en met Singapore (een autoritaire schijn-democratie is blijkbaar voldoende om van een 'common understanding' over 'democratic values' te kunnen spreken). Ook op dit punt blijkt Europa de door de VS uitgestippelde weg te volgen.

In de kleinere punten zitten nog andere addertjes onder het gras. Zo stelt de NAVO dat ze zich met betrekking tot energieveiligheid gaat bezighouden met het beschermen van belangrijke energie-infrastructuur en 'projecting stability'. Opnieuw een mooie formulering voor het zich met militaire middelen inmengen in de olie- en gas-aanvoerende regio's. Ook eigent de NAVO zich een rol toe in de zogenaamde cyber-defence, het beschermen van de belangrijke netwerkstructuren. Men kan zich de vraag stellen of dit niet eerder een civiele aangelegenheid hoort te zijn.

Wat de eigen kernwapens betreft, beperkt de NAVO zich tot het akte nemen van een rapport en tot de traditionele opsomming van zijn ontwapeningsinspanningen vlak na de Koude Oorlog. Maw de al even traditionele manier om te stellen dat er niets verandert en dat van de NAVO geen initiatieven voor nucleaire ontwapening verwacht moeten worden.

Conclusie

De NAVO blijkt nog altijd de plaats waar de Europese landen zich tot het slaafs volgen van de Amerikaanse oorlogspolitiek laten strikken, zelfs als die politiek stevig tegen de eigen belangen ingaat. Het is de VS die de agenda bepaalt. De Europese landen bekijken dan hoeveel ze kunnen tegenpruttelen of vertragen, maar uiteindelijk volgen ze. En wel in een uitzichtloze oorlogspolitiek in Afghanistan, in het ondermijnen van de relaties met Rusland en in het ondermijnen van het Non-Proliferatieverdrag.

De NAVO schermt met democratische waarden. Maar in Oekraïne wordt een NAVO-lidmaatschap tegen de wil van de bevolking erdoor geduwd. In Polen en Tsjechië zijn dit missile defense-installaties. En over de kernwapens in Europa of de interventie in Afghanistan trekt de NAVO zich weinig aan wat de bevolking denkt. Tegelijk wordt in Boekarest onder de mom van terrorisme-bestrijding elk protest de kop ingedrukt.

Volgens Vredesactie zorgt de NAVO voor meer problemen dan ze oplost. Hoog tijd om de NAVO fundamenteel in vraag te stellen èn om een stukje democratie te herstellen.

vredesactie

Link naar originele artikel:
www.indymedia.be/nl/node/26899


Naar boven
Naar beginpagina