Moet Engeland de Afghaanse politie overnemen van de Duitsers?
Parliamentary Brief Online
4 april 2011
Cornelius Friesendorf
Internationale donoren zien de versterking van de Afghaanse Nationale Politie (ANP) als een voorwaarde voor de uiteindelijke terugtocht van de internationale troepen uit Afghanistan. Maar er zijn grote problemen. De kwaliteit en de betrouwbaarheid van de politie schiet in hoge mate tekort, evenals het vertrouwen van de bevolking in de politie.
Duitsland werd begin 2002 leidende natie bij de hervorming van de politie en worstelt voortdurend met deze taak. De worsteling weerspiegelt de rampzalige staat waarin de ANP verkeert. Maar Duitsland heeft ook te veel beloofd en te weinig geleverd. De aanvankelijke prioriteit bij het opleiden van de hogere rangen van de ANP leverde werk van hoge kwaliteit – maar het programma was te klein en te langzaam.
Om de kwaliteit van de lagere rangen bij de ANP te verbeteren gaf de regering van de VS het bedrijf DynCorp de opdracht agenten op te leiden. In 2005 verving het Pentagon het State Department als belangrijkste sponsor van de politiehervorming. Het Pentagon versterkte de militarisering van de Afghaanse politie. Dat was een terugval naar de jaren tachtig toen de Afghaanse politie een van de partijen in de oorlog was.
De aanwezigheid van de VS bij de politietraining is nu overweldigend. Binnen het Afghaanse ministerie van binnenlandse zaken begeleiden bijna 300 buitenlandse adviseurs de leiding van de Afghaanse politie. De meeste van die adviseurs zijn legerofficieren uit de VS en personeel van partikuliere veiligheidsdiensten (de meeste daarvan ex-militairen). Zij zorgen ervoor dat de Afghaanse politie wordt hervormd naar de snit van het Afghaanse leger.
Duitsland blijft zich concentreren op civiele politietraining. Achter de schermen betreuren Duitse diplomaten en politieofficieren beslissingen van de NAVO en de VS, zoals het terugbrengen van de opleidingstijd voor hoger ANP-kader van drie jaar naar zes maanden en voor de basisopleiding van acht naar zes weken. De meeste Duitsers zijn het ook niet eens met de praktijk van de VS om politietraining uit te besteden aan partikuliere bedrijven.
Om de kloof tussen retoriek en praktijk te dichten heeft de Duitse regering de investering voor het bilaterale German Police Project Team (GPPT) verhoogd tot 50 miljoen euro per jaar. De operatie moet bestaan uit 200 stafleden (nog eens 60 zijn beloofd voor de EUPOL-operatie, die sinds 2007 parallel met het Duitse bilaterale programma loopt).
Maar deze streefcijfers worden zelden gehaald, ondanks een flinke verhoging van de financiële prikkel voor Duitse politiebeambten om naar Afghanistan te gaan. Vooral de deelstaten hebben moeite om politiebeambten met expertise ter beschikking te stellen (EUPOL heeft nog grotere rekruteringsproblemen).
Veel gekwalificeerde politiebeambten zijn niet bereid om in Afghanistan te werken, zeker omdat het tot nu toe vreedzame noorden inmiddels beschouwd wordt als een zeer gevaarlijke plek. De Duitse politiebonden stellen herhaaldelijk dat Duitse politiebeambten niet zijn opgeleid en uitgerust om in een oorlogsgebied te werken. Deze voorzichtige houding heeft gevolgen op het terrein. De Duitse politie neemt meestal niet deel aan de begeleiding te velde (embedded partnering) van hun Afghaanse leerlingen, omdat dit als te riskant wordt beschouwd. Op die manier wordt het lastig om Duitse politiekennis over te dragen aan de Afghaanse politie en vertrouwen op te bouwen.
De Duitse politie opereert ook niet in de meest gevaarlijke gebieden. De GPPT is dan ook weinig geneigd om het distriktsgewijze programma voor politietraining (Focused District Development - FDD) toe te passen in de provincie Kunduz, waar de Bundeswehr grote verliezen heeft geleden.
Zelfs als ze in betrekkelijk veilige distrikten opereert, draagt de Duitse politie kogelvrije vesten en zijn ze uitgerust met automatische geweren; ze worden begeleid door zwaar bewapende militaire politie (Feldjäger, te vergelijken met onze marechaussee). Sommige Duitse politiebeambten zeggen dat ze onder zulke omstandigheden geen politiewerk kunnen doen, omdat het ze verhindert de stemming onder de bevolking te peilen. Anderen zien zulke voorzorgsmaatregelen als noodzakelijk. Velen denken dat ze op lokaal niveau vooruitgang boeken, maar dat het Duitse programma een druppel op een gloeiende plaat is.
In feite is het GPPT maar een klein tegenwicht tegen het gemilitariseerde politieprogramma van de VS dat duizenden soldaten en kontraktanten inzet en miljarden dollars uitgeeft. Er zijn zorgen in Duitsland dat de Afghaanse operatie zal leiden tot een militarisering van de Duitse politie in binnen- en buitenland.
Er bestaat niet alleen voorzichtigheid aan de kant van de politie maar ook bij andere spelers. De Duitse militaire politie beschikt over uitstekende recherchekapaciteit. Maar de Feldjäger gebruiken die alleen in het geval van aanvallen op Duits personeel. Het reguliere leger houdt zich verre van wat zij beschouwen als politietaken – politiewerk voor militairen is bijna net zo taboe in Duitsland als contraguerrilla.
Duitsland zal in Afghanistan net als andere landen wel doormodderen, maar de ervaringen in Afghanistan zullen toekomstige regeringen huiverig maken om bij te dragen aan grootschalige projekten voor politiehervorming. Engeland lijkt op basis van zijn ervaring in Maleisië en Noord-Ierland beter geschikt om politiehervormingen in een vijandige omgeving door te voeren. De vraag is natuurlijk of Engeland ook de middelen heeft om die ervaring in de praktijk te brengen.
Dr. Cornelius Friesendorf, Peace Research Institute Frankfurt, friesendorf@hsfk.de.
Zie voor meer details: Cornelius Friesendorf and Jörg Krempel: Militarised versus Civilian Policing - Problems of Reforming the Afghan National Police (Frankfurt: Peace Research Institute Frankfurt, 2011), www.hsfk.de.
(Samenvatting Kees Kalkman)
Should Britain take over the Afghan police from the Germans?
Parliamentary Brief Online
4 april 2011
Cornelius Friesendorf
Naar boven
Naar beginpagina